به گزارش مشرق، «رضا حیدری» در یادداشت روزنامه «وطن امروز» نوشت:
در روزهای گذشته رسانههای بحرینی اعلام کردند انگلیس یک پایگاه نظامی دائمی در این کشور احداث کرده است تا به این ترتیب انگلیسیها پس از ۴۷ سال دوباره به خلیجفارس بازگردند. هرچند «بوریس جانسون» وزیر خارجه انگلیس اعلام کرد این اقدام انگلیس با هدف نظامی نبوده و اقدامی نمادین برای نشان دادن حساسیت و دغدغه بریتانیا نسبت به خلیجفارس است اما بیانیهای که وزارت دفاع این کشور صادر کرد از کارکرد کاملاً نظامی آن خبر داد. در این بیانیه اعلام شده این پایگاه در منامه پایگاه استراتژیک اصلی در شرق کانال سوئز برای انگلیس و همپیمانان و شرکای آن خواهد بود و مرکز عملیات دریایی انگلیس در منطقه خلیجفارس و دریای سرخ و اقیانوس هند میشود.
بیشتر بخوانید:
دمشق: ارزش ندارد پاسخ رژیم بحرین را بدهیم
اهل سنتی که به دفاع از تشیع برمیخیزد
مقامات رسمی دو کشور هدف اساسی از ایجاد پایگاه نظامی از سوی انگلیس در بحرین را افزایش همکاری برای مقابله با تهدیدهای امنیتی (از جمله مقابله با فعالیتهای تروریستی) و ایجاد ثبات در منطقه اعلام کردهاند.
«استیو دینتون» فرمانده نیروی دریایی انگلیس در این باره گفته است: هدف نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا ارتقا و تضمین امنیت دریایی در منطقه است و در این چارچوب بناست نیروهای دریایی مقابله با دزدان دریایی، مبارزه با تروریسم و اطمینان از تحقق یک دریای آزاد را عملیاتی کنند.
ساخت این پایگاه نظامی حدود ۱۵ میلیون پوند هزینه در بر داشته که بودجه مورد نیاز برای ساخت آن از سوی آلخلیفه تامین شده است چرا که انگلیس پیشتر (سال ۲۰۱۴) اعلام کرده بود به دلیل مسائل اقتصادی شمار نیروهای نظامی خود را از ۱۰۲ هزار نفر به ۸۲ هزار نفر کاهش خواهد داد.
به گزارش آسوشیتدپرس، طبق اطلاعات به دست آمده، در این پایگاه، تسهیلات پشتیبانی نیروی دریایی انگلیس و حدود ٥٠٠ پرسنل نیروی دریایی از جمله ملوانان، سربازان و افسران مستقر خواهند بود. مقامات انگلیسی اعلام کردهاند از سال ١٩٧١ تا به امروز این اولین پایگاه دائمی بریتانیا در شرق کانال سوئز محسوب میشود.
با اعلام خبر تاسیس این پایگاه نظامی، روزنامه انگلیسی ایندیپندنت در واکنشی منفی عنوان کرده احداث پایگاه نظامی دائمی در بحرین «پاداشی در قبال سکوت دولت انگلیس در مقابل نقض حقوق بشر در کشور بحرین» است.
هدف از تأسیس این پایگاه چیست؟
اما حضور انگلیسیها در منطقه خلیجفارس موجب ارائه تحلیلهای متفاوت و بعضاً متضادی شده است. برخی کارشناسان سیاسی بر این باورند حضور نظامی انگلیسیها به منظور کمک به آمریکاییها و تسهیل اقدامات این کشور علیه ایران است. کما اینکه صحبتهای فرمانده نیروی دریایی انگلیس موید همین مدعاست.
اما از سوی دیگر برخی تحلیلگران حضور انگلیسیها را به نوعی حرکتی مستقل از آمریکاییها و نوعی بازیابی قدرت این کشور در اوایل قرن ۲۰ و قبل جنگ بینالملل اول دانستهاند. حضور نظامی فرانسویها در سوریه و حمایت آنها از کردهای سوری و تاسیس پایگاه نظامی انگلیسیها نشانههایی از بازیگری مستقلی است که سالهاست از سوی اروپاییها مشاهده نشده بود. موید این ادعا هم صحبتهای «لئو وردکار» نخستوزیر ایرلند است. وی چندی پیش در نشست سران اتحادیه اروپا عنوان کرد: ما ٢٨ کشور اتحادیه اروپا کشورهای کوچکی هستیم که در مسیرهای مختلف توسط کشورهای بزرگ احاطه شدهایم و گاهی اوقات با آنها مخالف هستیم. وی افزود: در حال حاضر اتحادیه اروپا توسط دشمنان و متحدان خود محاصره میشود که دیگر نمیتواند به آنها متکی باشد.
انگلیس دم ژئوپلیتیکی آمریکا
اختلاف برخی کشورهای اروپایی با آمریکا و تلاش برای بازیگری مستقل قابل انکار نیست. کما اینکه حضور افرادی همانند «مکرون» در قامت ریاستجمهوری فرانسه که سعی دارد کشورش را به قدرت سیاسی دوران «ژنرال دوگل» برساند و خروج انگلیس از اتحادیه اروپا همگی نشانههایی برای بازیابی قدرت مستقل این کشورهاست اما نمیتوان پذیرفت این کشورها هنوز بدون حمایت آمریکاییها بتوانند نقشی فعال در منطقه غرب آسیا یا حل بحرانها ایفا کنند.
از این رو میتوان تاسیس پایگاه نظامی انگلیسیها در خلیجفارس را شکلگیری نوعی تحول راهبردی در سیاستهای نظامی انگلیس دانست، چرا که آنها به گونهای میخواهند از رقیب اروپایی خود (فرانسه) در منطقه عقب نمانند. انگلیسیها سالهاست در نوعی انزوای بینالمللی به سر میبرند و تلاش دارند از این وضعیت خارج شوند. اما «مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی» با برشمردن موارد متعددی، تاسیس این پایگاه را نوعی تقسیم کار بین انگلیس و آمریکا خوانده و نوشته است: «انگلیس نشان داده بر خلاف بیشتر کشورهای اروپایی، «شریک راهبردی وفاداری» برای آمریکا بوده و در حال حاضر که آمریکا در حال تقویت حضور خود در منطقه آسیا- پاسیفیک است، انگلیس را به عنوان «حافظ منافع» خود در منطقه خلیجفارس در نظر گرفته است (از انگلیس به عنوان دم ژئوپلیتیکی آمریکا نیز یاد میشود). آمریکا در نظر دارد ۶۰ درصد توان نظامی خود را به حوزه پاسیفیک گسیل دارد».
در این دیدگاه، تاسیس این پایگاه به منظور مقابله با ایران یا تشدید و تعمیق اختلاف کشورهای اروپایی با آمریکا نیست، بلکه تمایل آمریکاییها برای کاهش هزینهها، همکاری بیشتر با کشورهای همپیمان و سرمایهگذاری بیشتر در سایر مناطق است که مطمئنترین شریک برای این کار هم انگلیسیها هستند.